Irys, zwany także Irysem Dalmatyńskim, to wieloletnia roślina o niebieskich kwiatach w kształcie miecza, która obecnie jest uprawiana głównie we Włoszech. Irys został nazwany na cześć bogini tęczy (irysa); już w starożytnym Rzymie i Grecji ceniono irys jako roślinę aromatyczną i leczniczą, stosowaną w leczeniu chorób skóry i przeziębień. Irys jest stosowany jako utrwalacz w kosmetyce i perfumerii; jest jednym z najcenniejszych zapachów na świecie, ponieważ jego produkcja jest skomplikowana: Po obraniu, rozdrobnieniu i wysuszeniu następuje staranny, 3-letni proces przechowywania, po którym w wyniku dalszych procesów obróbki uzyskuje się najpierw tzw. konkret irysowy, lub też masło irysowe, a dopiero potem czysty olejek irysowy.